Portekizce Artikeller, Çoğul ve Tekil İsimler

Portekizce Derslerine isimler ve artikellerle devam ediyoruz. Tüm Portekizce isimlerde "erkek" ve "dişi"lik vardır. Tam anlamları bu mu emin değilim ama İnglizce'deki "masculine" ve "feminine"'den bahsediyorum. Erkek insan ve hayvanlar "masculine", dişi insan ve hayvanlar "feminine" oluyor. Bazen bunları anlamak mümkün olmuyor, bunun için bazı ipuçları var; onlardan daha sonra bahsedeceğim.

Artikeller
Türkçe’de olmayan birşeyden bahsedeceğiz ama hepimizin aşina olduğu bir şey. İngilizce’deki “the”dan bahsediyoruz. Portekizce’de 4 kullanımı var; o,a,os ve as. İsimlerin son harfleri erkek ve kadına göre değişiyor. Mesela “Obrigado” (teşekkürler) Erkekler teşekkür ederken “Obrigado” derken kadınlar “Obrigada” der. Neden böyle birşey var bilmiyorum ama İspanyolca ve İtalyancada da benzer bir durum olduğunu duymuştum.

Bunların ayrımını şu şekilde yapıyoruz:

tekil-erkek : O

çoğul-erkek : OS

tekil-kadın  : A

çoğul-kadın : AS

Örneğin;

	Tekil	Çoğul
Erkek	o irmão (erkek kardeş)	os irmãos (erkek kardeş)
Kadın	a irmã (kız kardeş)	as irmãs (kız kardeşler)

Çoğul İsimler
İsimleri çoğul yapmak için 7 farklı yol var, şimdi bunlara bakalım:

1) Portekizce isimlerin çoğu “a” harfiyle biter ve bu kelimelerin sonuna “s” ekleyince çoğul olur.

a casa - ev	as casas – evler
o livro – kitap	os livros – kitaplar
a lei - kanun	as leis – kanunlar

2) -r veya –z ile biten kelimelerin sonuna –es getirmek.

a mulher – kadın	as mulheres – kadınlar
o rapaz - erkek	os rapazes – erkekler

3) –s ile biten kelimeler için iki yol vardır.
a) Son hece vurguluysa kelimenin sonuna –es getirilir.
o país (ülke) ==> os paises (ülkeler)
b) Son hece vurgulu değilse kelime aynı kalır sadece artikel çoğul olur.
o lápis (kalem) ==> os lápis (kalemler)

4) –m ile biten isimlerde –m düşer, yerine –ns gelir.

o homem – adam	os homens – erkekler
o jardim – bahçe	os jardins – bahçeler
a viagem – yolculuk	as viagens – yolculuklar

5) -al, -el, -ol ve –ul ile biten kelimelerde –l düşer, yerine –is gelir.

o animal -hayvan	os animais – hayvanlar
o papel -kağıt	os papeis – kağıtlar
o sol - güneş	os sóis – güneşler

6) –il ile biten kelimeler de 2’ye ayrılıyor.
a) –il vurguluysa –is oluyor: o barril (fıçı) ==> os barris (fıçılar)
b) –il vurgulu değilse –eis oluyor: o fóssil (fosil) ==> os fósseis (fosiller)

7) –áo var bir de. bununla ilgili birkaç örnek verelim ama tam bir çözümü yok.

a liçáo (ders) as lições (dersler)
o irmáo (erkek kardeş) ==> os irmáos (erkek kardeşler)
o cáo (köpek) ==> os cães (köpekler)